| BOEKBESPREKING: Filmmuziek door een filosofisch oor |
Filmfilosofie is een discipline die de laatste decennia langzaam bezig is aan een opmars binnen de filmwetenschappen. Ook filmmuziek moet eraan geloven getuige een recent verschenen boek van Gregg Redner waarin hij de scores van zes films na grondige beluistering filosofisch analyseert.
Redner is als wetenschapper verbonden aan de Universiteit van Western Ontario in London, Canada. Geschoold werd hij onder meer aan de Juilliard School in New York en later aan de Universiteit van Exeter in Engeland. Hier promoveerde hij op het onderwerp filmmuziek. Dit onderzoek verscheen vorig jaar in boekvorm. Volgens Redner werd filmmuziek tot nu toe eenzijdig beschreven vanuit filmisch dan wel musicologisch oogpunt. Met behulp van de filosofie van Gilles Deleuze (1925-1995) die ook veel heeft geschreven over film, poogt Redner te komen tot een gezamenlijke taal waarmee de relatie van muziek en film op een uniform niveau kan worden onderzocht.
Aan de hand van diverse elementen uit Deleuze´s filosofische werken analyseert Redner de scores van zes films:
L´Atalante (1934),
Things to Come (1936),
Scott of the Antarctic (1948),
East of Eden (1955),
Hamlet (1964) en
Bleu (1993). Van de vijf hoofdstukken (
Things to Come en
Scott of the Antarctic worden in één gezamenlijk hoofdstuk genalyseerd) is het hoofdstuk over
Bleu wellicht het meest toegankelijke. Aan de hand van Deleuze´s
worden-theorie laat Redner zien dat zowel het hoofdpersonage Julie (gespeeld door Juliette Binoche) als de muziek van Zbigniew Preisner gaandeweg de film van vele afzonderlijke deeltjes worden tot respectievelijk een afgerond personage en een voltooid muziekstuk waarmee dit laatste als het ware een apart karakter binnen de film wordt.
Het spreekt voor zich dat de lezer van
Deleuze and Film Music vertrouwd moet zijn met de hoofdpunten van Deleuze´s filosofie, anders leest het boek lastig en schiet het zijn nobele doel voorbij. Of dit wetenschappelijke werk het startschot vormt voor een nieuwe era van filmmu-ziekanalyse moet nog blijken. Zeker is dat het een nieuwe dimensie biedt aan een boeiend fenomeen.
Deleuze and Film Music. Building a Methodological Bridge Between Film Theory and Music. Gregg Redner. Intellect, Bristol en Chicago, 2010. ISBN: 978-1-84150-370-7, 194 blz. Prijs: € 31,99 (bol.com).
PS
